Zarar Sigortalarında Teminatın Kapsamı

Sigorta sözleşmesi en yalın hâli ile sigortacının, rizikoyu taşıdığı bunun karşılığında ise sigorta ettirenin, prim ödeme borcu altına girdiği her iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme olarak tanımlanabilir. Tanımdan da anlaşılacağı üzere sigortacının, asli edim yükümlülüğü rizikoyu taşımaktır. Ancak sigorta ettirenin aksine sigortacının asli edim yükümlülüğü (taşıdığı riziko), sigorta türüne göre değişmektedir. Sigortacı; mal sigortalarında, sigortalının malvarlığının aktifini azaltacak rizikoları, sorumluluk sigortalarında ise malvarlığının pasifini artıracak rizikoları taşımaktadır. Ancak sigortacı, sigortalının malvarlığının aktifini azaltacak veya pasifini artıracak bütün rizikoları teminat altına alamaz. Çünkü teknolojinin de gelişmesi ile hayatımızda malvarlığımızın aktifinin azalmasına veya pasifinin artmasına sebebiyet verebilecek çok sayıda riziko bulunmaktadır. Bu sebeple bütün rizikoların bilinmesi, poliçeye dercedilmesi ve teminat altına alınması imkânsızdır. Fiilen bütün rizikoların tespiti mümkün olmadığı gibi sigorta tekniği ve ekonomisi de buna izin vermemektedir. Zira bütün rizikolardan dolayı sigortacının sorumlu olacağının kararlaştırılması, sigortacının sorumluluğunu aşırı şekilde ağırlaştıracaktır. Nitekim sigorta ettiren de böyle bir şeyi istemeyecektir. Zira sigortacı tarafından taşınan riziko arttıkça, prim de artacaktır. Bu sebeple sigortacının taşıdığı rizikoların, sınırlandırılması ve kapsamının açıkça belirlenmesi gerekmektedir. Açıklanan sebeplerle, rizikonun kapsamının belirlenmesine ilişkin sınırlandırmalar hem sigortacı hem de sigorta ettiren lehinedir.

Bu sınırlandırmalar; kanun, sigorta genel şartları ve sigorta sözleşmesi ile yapılmaktadır. İşte kanun, sigorta genel şartları ve sigorta sözleşmesi ile yapılan sınırlamalar neticesinde sigortacının, taşıdığı rizikolara “sigorta teminatı” denilmektedir. Sigortacı, sadece teminat kapsamına giren rizikolardan kaynaklanan zarardan sorumludur.