Uluslararası İnşaat Sözleşmelerinde (FIDIC Kırmızı Kitap 1999'a Göre) Yükleniciye Ek Süre Verilmesi

Kırmızı Kitap, üç bölümden oluşur. İlk bölümde genel şartlar; ikinci bölümde özel şartların hazırlanması; üçüncü bölümde ise teklif mektubu, uyuşmazlık çözüm anlaşması formları ve sözleşme anlaşması yer alır24.

Çalışma kapsamında Kırmızı Kitap’taki ek süre hakkına, ek süre verilebilecek hallere, ek süre verilmesinin/verilmemesinin hüküm ve sonuçları ile bu konuda çıkabilecek uyuşmazlıkların çözüm mekanizmasına değinilecektir. FIDIC sözleşmelerindeki ihtilafların çözüm yolları başlı başına inceleme konusu olabilecek mahiyettedir. Dolayısıyla uyuşmazlıkların çözüm yollarına dair detaylı açıklamalara çalışmamızda girilmemiş olup, sadece ek süreye ilişkin bir ihtilafın varlığı durumunda gidilebilecek seçenekler ve Kırmızı Kitap’taki uyuşmazlık çözüm prosedürü gerekli olduğu ölçüde açıklanacaktır. Yeri geldikçe yabancı hukukla mukayeseler yapılacaktır.

Çalışmamızda ek süre konusuna dair açıklamalarımızda kapsam olarak Kırmızı Kitap’ı esas alacağız. Ancak Kırmızı Kitap bir nevi tip sözleşme olduğundan, sözleşmeyle ilgili tüm hususları muhtevasında bulundurmaz. Kırmızı Kitap hükümlerinde boşluk olması halinde, uyuşmazlığın esasına uygulanacak hukuk kuralları dikkate alınacaktır. Bu kapsamda sözleşmenin esasına uygulanacak hukukun Türk hukuku seçilmesi hallerde, bu durumun sözleşmeye nasıl yansıyacağı çalışmamızda incelenecektir. Bu kapsamda sözleşme hükümlerinin Türk Borçlar Kanunu’na paralellik gösterdiği ve Kanun’dan uzaklaştığı noktalara değinilmeye çalışılacaktır. Ancak özellikle belirtmek isteriz ki çalışmamız bir borçlar hukuku eseri değildir. Türk okuyucusunun konuyu daha iyi anlayabilmesi için, ek süre mevzusunu Türk hukukundaki kavramlarla açıklamaya çalışacağız.

Amacımız; 1999 baskı Kırmızı Kitap ile ilgili tüm konulara açıklık getirmek değildir. Özellikle yükleniciye ek süre verilmesi konusu üzerinde durarak bu konuda meydana gelen hukukî sorunlara çözüm arayacağız.

Kırmızı Kitap’ın 2017 baskısı varken Kırmızı Kitap 1999’u incelemeyi tercih etme gerekçemiz, FIDIC sözleşmeleri arasında hala en çok kullanılan tip sözleşme olmasıdır25. Ancak Kırmızı Kitap’ın 2017 baskısıyla yapılan değişiklikler, yeri geldiğinde çalışmamızda değerlendirilecektir.