Uluslararası Hukukta Filistin Meselesi

Çalışmanın ilk bölümünde, tarihsel süreç içerisinde Filistin’in ülkesel statüsüne odaklanılmıştır. Bu amaçla, ilk olarak 1917 Balfour Deklarasyonu’ndan başlanarak, manda idaresi altındaki düzenlemeler ele alınmaktadır. Sonraki aşamada BM’nin kurulmasının akabinde yaşanan siyasi ve askeri olaylar uluslararası hukuk perspektifi ile aktarılmaktadır. Daha sonrasında Filistin meselesinin kırılma anlarından biri 1967 Altı Gün Savaşı ve akabinde gelişen tarihsel süreç incelenmekte, taraflar arasında yürütülen barış müzakerelerine değinilmektedir. Devamında 1988 yılında Filistin’in bağımsızlığın ilanı ve BM organlarının bu beyan karşısındaki yaklaşımları ele alınarak, uluslararası hukuk kapsamında Filistin’in ‘devlet olma’ statüsü incelenmektedir. Bu bölüm önemli bir ülkesel uyuşmazlık olan Kudüs üzerindeki egemenlik tartışmaları ile sonlandırılmaktadır.

Çalışmanın ikinci bölümü, Filistin ve İsrail uyuşmazlığının derinleşmesine neden olan ve işgale ilişkin tematik hukuki meseleler bağlamında hazırlanmıştır. Bu amaçla, ilk olarak Filistin’in denizel hakları çerçevesinde egemenlik ve ülke sorunları ele alınmaktadır. Devamında yine bu bölüm içerisinde Gazze’ye uygulanan deniz ablukası ve Mavi Marmara gemisine yapılan müdahalenin uluslararası hukuk açısından meşruiyeti tartışılmaktadır. Son olarak, Filistin’de yaşanan birçok uluslararası hukuk ihlaline ışık tutan Uluslararası Adalet Divanı’nın ‘Duvar Danışma Görüşü’ incelenerek, bu bölüm nihayete erdirilmektedir.

Çalışmanın üçüncü bölümünde Filistin halkının maruz kaldığı hak ihlalleri incelenmektedir. Bu minvalde İsrailli yerleşimciler sorunu, Filistinli mültecilerin statüsü ve su kaynaklarının kullanımı ve paylaşımı gibi toplumsal gerginliğe ve insan hakları ihlallerine yol açan meseleler değerlendirilmektedir.