Türk Anayasa Hukukunda Hukuki Belirlilik İlkesi

Bir toplumda bireylerin hak ve özgürlüklerinin teminatı hukuk devletidir. Hukuk devletinin temel gerekliliği ise düzeni oluşturan hukuk kurallarıdır. Hukuk devletinin varlığı açısından düzeni oluşturan hukuk kurallarının açık, anlaşılır ve erişilebilir olması gerekmektedir. Hukuki belirlilik ilkesi bu bağlamda hukuk kurallarının, idarenin düzenleyici işlemlerinin ve içtihatların, bireyler açısından açık ve net olmasını, anlaşılabilir ve erişilebilir olmasını gerekli kılmaktadır.

Bireylerin hak ve özgürlüklerinin korunabilmesi için gerekli temel taşlardan biri de yasalardır. Yasaların belirli olmaması halinde haliyle diğer hukuk devleti teminatlarının varlığının bir anlamı olmayacaktır. Bireyin muhatap olduğu yasaları bilmesi, açıkça anlaması ve içeriklerine erişebilmesi gerekmektedir. Aksi halde toplumdan bilmediği kurala uyması beklenemeyecektir. Bireylere gizli saklı açıklanmamış yasalar uyarınca müeyyide uygulanması açıkça hukuk devletinin ihlal edilmesine sebebiyet verecektir. Bireylerin uymakla yükümlü oldukları sorumlulukların ve talep edebilecekleri haklarının belirli olması hukuk devleti ilkesinin en temel unsurlarından biridir.

Bu tez ile hukuk devleti ilkesi gereği hukuk kurallarının erişilebilir ve belirli olması gerektiğinin açıklanması amaçlanmaktadır. Tez iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde hukuki belirlilik ilkesinin teorik çerçevesi, ikinci bölümde pratik boyutu ele alınacaktır. Teorik ve pratikte zaman zaman ilkenin mahiyetinin farklı açıklandığı, başka ilkeler ile karıştırıldığı ya kavram olarak yanlış kullanıldığı görülmektedir. Bu sebeple öncelikle ilkenin içeriği, unsurları ve gerekleri izah edilerek netleştirilmeye çalışılacaktır. Bu çalışmadan beklenen yarar, hukuk devletinin bir gereği olan hukuki belirlilik ilkesinin Türk Anayasa Hukuku çerçevesinde izahıdır.