Şeriat ve Siyaset Ekseninde Şeyhülislamlık Zenbilli Ali Cemali Efendi Örneği

Çalışmamızda, şeyhülislâmlık kurumunu bazı yönleriyle sınırlandırılarak ele aldık. Sınırlandırma, dönemsel ve tematik olmak üzere iki açıdan yapıldı. Dönemsel sınırlandırma, Osmanlı Devletinin sekizinci şeyhülislâmı Zenbilli Ali Cemâlî Efendi dönemini ifade etmekte tematik sınırlandırma ise, makamın siyaset ile ilişkisini ifade etmektedir. Ali Cemâlî Efendi’nin görev süresi yaklaşık 23 yıl olup üç padişah dönemine denk gelmektedir. Bu padişahlar, II. Bayezid, Yavuz ve Kanuni’dir. Üç padişahın hükümdarlığında yer yer benzer ancak genellikle farklı iç ve dış dinamikler etkilidir. Kısaca her dönemin kendine has özellikleri bulunmaktadır. Bu bağlamda, Ali Cemâlî Efendi’nin şeyhülislâmlığı boyunca zikredilen dönemlerdeki siyasi hadiseler ile ilişkisi ve fetvanın gücü, tezde ele alınmaya çalışıldı.