Milletlerarası Ticari Tahkimde Tanıma ve Tenfize Direnme Hakkının Bir Sınırı Olarak Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı

Yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizi, milletlerarası ticari tahkimin en önemli meselelerinden birini teşkil etmektedir. Öyle ki hakem kararlarının uluslararası dolaşım kabiliyetinin, tahkimin bu denli tercih edilen bir uyuşmazlık çözum yöntemi olmasının temel nedeni olduğu ifade edilmektedir. Bu bağlamda, lehine hakem kararı elde etmiş bir tarafın ilgili hakem kararının tanınması ve tenfizini talep etme hakkı gerek New York Konvansiyonu gerekse 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun hukumlerinde öncelenmiş ve korunmuştur. Ancak bu hak mutlak bir korumayı haiz olmayıp bu hakkın sınırını, tanıma ve tenfize direnme hakkı oluşturmaktadır. Her ne kadar duzenlendiği hukumlerde tanıma ve tenfize direnme hakkı, hak sahibinin tahkim surecinin önceki aşamalarındaki davranışları açısından açık bir şekilde sınırlandırılmamış olsa da bazı hallerde bu hakkın kullanımına izin verilmesi hakkaniyete aykırı sonuçlar doğurabilecektir.

Nitekim bu çalışmada, hukukumuzda her hakkın olası bir sınırını oluşturan hakkın kötüye kullanılması yasağının tanıma ve tenfize direnme hakkı üzerindeki etkisi "Tahkim yargılamasında hiçbir itiraza konu edilmeyen bir hukuka aykırılık, ilk kez tenfiz davasında bir tenfiz engeli olarak ileri sürülebilir mi?", "Hakem kararına karşı tahkim yerinde iptal davası açmamış olan tenfiz davalısı, bu davayı açmış olsaydı bir iptal sebebi olarak ileri sürebileceği hukuka aykırılığa tenfiz davasında bir tenfiz engeli olarak dayanabilir mi?", "Açılmış olan bir iptal davasında ileri sürülebilecekken hiçbir itiraza konu edilmeyen hukuka aykırılıklar daha sonra Türkiye'de açılan tanıma tenfiz davasında tanıma ve tenfize direnme hakkına konu edilebilir mi?" gibi sorular ışığında ele alınmıştır