İşlenme Eser

Bir eserden yararlanılarak oluşturulan, ancak asıl eserden tamamen bağımsız olmayan ve hem asıl eser sahibinin hem de sonraki eseri meydana getiren kişinin hususiyetini taşıyan eserler, işlenme eser olarak adlandırılmaktadır. İşlenme eser, başka bir esere dayanılarak ortaya konduğu için, asıl eser sahibi ile işleyen arasında hak çatışmaları yaşanabilmektedir. Bu noktada, meydana getirilen bir eserin ne ölçüde bağımsız bir eser sayılacağı, ne ölçüde işlenme eser kapsamında değerlendirileceği sorusu büyük önem arz etmektedir.

Günümüzde pek çok eser, mevcut eserlerden faydalanılarak ortaya konulmaktadır. Ancak bu yararlanmanın bir esinlenme mi yoksa işlenme niteliği mi taşıdığı, özellikle fikrî mülkiyet hukukunda karşılaşılan uyuşmazlıkların çözümünde belirleyici rol oynamaktadır. İnsanlık var oldukça sanat, edebiyat ve diğer fikrî üretim alanları da gelişmeye devam edecek; bu da önceki eserlerden faydalanma ihtiyacını sürekli kılacaktır. Bu bağlamda, işlenme eser kavramı güncelliğini ve önemini her daim koruyacaktır.

Bu çalışmada, öncelikle işlenme eserin 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda yer alan tanımı, unsurları ve çeşitleri ele alınacak; ardından işlenme eser sahibi sıfatının kimlere ait olabileceği açıklanacaktır. Devamında işleyenin sahip olduğu haklar, bu hakların hukuki işlemlere konu olması ve koruma süreleri incelenecek; son olarak ise işlenme eserin korunması kapsamında işleyenin başvurabileceği hukuki yollar detaylı şekilde değerlendirilecektir.